Załoga Ax-4. Oni lecą w kosmos ze Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim?

i

Autor: Axiom Space/POLSA

Ax-4

Drużyna Axiom-4. Oni lecą w kosmos ze Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim

2025-06-12 18:36

Gitarzysta basowy i miłośnik łamigłówek, pułkownik sił powietrznych, naukowiec odpowiedzialny za Wielki Zderzacz Hadronów i rekordzistka kosmicznych podróży. Oto załoga misji Axiom-4, która właśnie szykuje się do startu na Międzynarodową Stację Kosmiczną.

Kiedy rakieta Falcon 9 wystartuje z przylądka Canaveral, na jej pokładzie znajdzie się czworo astronautów: Polak Sławosz Uznański-Wiśniewski, dowódczyni misji Amerykanka Peggy Whitson, Węgier Tibor Kapu oraz pochodzący z Indii Shubhanshu Shukla. Kim są towarzysze Sławosza, którzy wsiądą z nim do kapsuły Dragon?

Tibor Kapu: gitarzysta i miłośnik łamigłówek

Węgier Tibor Kapu to człowiek, który na co dzień balansuje między światem nauki, sportu i sztuki. Ukończył inżynierię mechaniczną na Budapeszteńskim Uniwersytecie Techniczno-Ekonomicznym. Pracował między innymi w przemyśle motoryzacyjnym, farmaceutycznym, a także w sektorze kosmicznym, gdzie zajmował się ochroną astronautów przed promieniowaniem.

W swoim CV ma też grę na gitarze basowej, starty w półmaratonach oraz skoki ze spadochronem (ma na koncie ponad 20 półmaratonów i 38 skoków). Co ciekawe, Tibor Kapu gra na ukulele w zespole Shame on You, Kata, który założył wspólnie z przyjaciółmi ze studiów. Podobno jest także miłośnikiem gier logicznych, a do kapsuły Dragon zabiera ze sobą kafelek z gry planszowej Tantrix.

W rozmowie z węgierskim portalem Szeretlek Magyarország Tibor Kapu przyznał, że zdarzyło mu się ratować ludzi z dramatycznych sytuacji, kiedy był wolontariusz w Wielkiej Brytanii. To właśnie wtedy, będąc świadkiem poważnego wypadku, po raz pierwszy poczuł, że chce robić w życiu coś, co ma głębszy sens. Kapu został wybrany do lotu w kosmos ramach programu HUNOR – pierwszego węgierskiego programu astronautycznego od czasów Bertalana Farkasa. Na orbicie poprowadzi eksperymenty z zakresu biotechnologii, inżynierii materiałowej i badań nad DNA w warunkach mikrograwitacji.

Sławosz Uznański-Wiśniewski: inżynier z CERN, żeglarz i alpinista

Sławosz Uznański-Wiśniewski, reprezentujący Polskę i Europejską Agencję Kosmiczną (ESA), ma równie barwną drogę na orbitę. Ukończył elektronikę i telekomunikację na Politechnice Łódzkiej. Uzyskał również stopień magistra na Université de Nantes we Francji. Ponadto otrzymał dyplom inżyniera na francuskiej uczelni École Polytechnique de l'Université de Nantes. W 2011 roku Sławosz obronił pracę doktorską poświęconą projektom odpornym na promieniowanie do zastosowań kosmicznych na Université d’Aix-Marseille (Francja). W tym samym roku dołączył do Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych (CERN) w Genewie, gdzie odpowiadał między innymi za stabilność pracy Wielkiego Zderzacza Hadronów.

Po pracy pakuje plecak i rusza w góry — wspinał się w Alpach i Himalajach. Do tego żegluje i nurkuje. W listopadzie 2022 roku Sławosz został wybrany rezerwowym astronautą ESA. W drodze do spełnienia swoich marzeń pokonał ponad 22 tys. kandydatów z całej Europy. W ramach misji Axiom-4 ma przeprowadzić eksperymenty biomedyczne związane m.in. z procesami starzenia komórek, wpływem mikrograwitacji na układ nerwowy oraz badaniami materiałów dla przyszłych misji długoterminowych. Będzie drugim Polakiem w kosmosie po Mirosławie Hermaszewskim.

Shubhanshu Shukla: pilot odrzutowców i miłośnik jogi

Dla Shubhanshu Shukli, dowódcy indyjskich sił powietrznych i pilota myśliwców MiG-21 oraz Su-30MKI, udział w Axiom-4 to coś więcej niż osobista przygoda — to element strategii Indii na rzecz rozwoju własnego programu załogowego Gaganyaan. Shukla będzie pierwszym Hindusem, który poleci w Międzynarodową Stację Kosmiczną.

Obywatel Indii ma imponujące doświadczenie w lotnictwie. Pilotował ponad 20 typów samolotów i spędził ponad 2 000 godzin w powietrzu. W wolnym czasie interesuje się jogą - planuje wykonywać assany w stanie nieważkości. 

W misji Ax-4 będzie pilotem, ale przeprowadzi także serię eksperymentów, dotyczących regeneracji mięśni i hodowli roślin w kosmosie. Będzie też testować materiały biologiczne dla przyszłych astronautów.

Łódź Radio ESKA Google News

Peggy Whitson: rekordzistka i żywa legenda NASA

Peggy Whitson, amerykańska astronautka i dowódczyni misji Axiom-4, to postać wręcz ikoniczna. Spędziła łącznie 675 dni w kosmosie, odbyła dziesięć spacerów kosmicznych, dowodziła ISS jako pierwsza kobieta w historii. Pełniła też funkcję szefowej biura astronautów NASA. Whitson ma na koncie więcej rekordów - jest najstarszą kobietą, która poleciała na orbitę.

Whitson to także naukowczyni z doktoratem z biologii. W młodości hodowała bydło na farmie w Iowa. Choć zakończyła oficjalną karierę w NASA po przejściu na emeryturę, wróciła do lotów jako astronautka komercyjna w Axiom Space.

Na orbicie będzie nadzorować przebieg eksperymentów i wspierać resztę załogi swoim doświadczeniem. Jej obecność to gwarancja, że wszystko przebiegnie zgodnie z planem.

NASA wyprodukowała tlen na Marsie | ESKA XD - Mobmania #23