Plomby amalgamatowe przed laty były powszechnie stosowane w leczeniu ubytków w zębach. Z czasem zaczęły ustępować plombom z materiałów kompozytowych, które okazały się nie tylko bardziej estetyczne, ale przede wszystkim zdrowsze. Plomby amalgamatowe zawierają bowiem toksyczną rtęć, która ma szkodliwy wpływ na nasze zdrowie. Odkładająca się w organizmie rtęć może doprowadzić do wystąpienia bólów głowy, ogólnego osłabienia, alergii, a nawet poważniejszych chorób neurologicznych lub autoimmunologicznych. Rtęć stanowi też duży problem dla środowiska, ponieważ łatwo rozprzestrzenia się na duże odległości, akumuluje i ma długą żywotność.
Od 2025 roku w większości państw UE plomby amalgamatowe ostatecznie odejdą w zapomnienie. Zgodnie z rozporządzeniem UE od 1 stycznia w większości państw wspólnoty zacznie obowiązywać zakaz wykorzystywania rtęci w plombach dentystycznych. Wyjątek stanowić będą jedynie przypadki, gdy zastosowanie amalgamatu będzie wymagane potrzebami medycznymi lub zostanie zlecone przez lekarza.
Zakaz stosowania rtęci w plombach dentystycznych czasowo nie obejmie państw, które potrzebują więcej czasu na dostosowanie swoich systemów opieki zdrowotnej do nowych regulacji. Dotyczy to m.in. Czech i Słowacji, gdzie plomby z rtęcią są w pełni refundowane przez publiczny system zdrowia. W państwach tych zakaz stosowania plomb amalgamatowych ma zacząć obowiązywać od 30 czerwca 2026 r.
W Polsce unijne zalecenia dotyczące zakazu stosowania plomb zawierających rtęć wdrożono już kilka lat wcześniej. Już od października 2022 roku w gabinetach dentystycznych mających umowę z NFZ plomby amalgamatowe nie są stosowane. Obecnie pacjenci wszystkich gabinetów realizujących umowy NFZ mogą bez żadnych ograniczeń korzystać z wypełnień światło- i chemoutwardzalnych. Wcześniej taką możliwość miały jedynie kobiety w ciąży, matki karmiące, dzieci oraz młodzież, natomiast dorośli mogli liczyć na plomby nowej generacji tylko w przednich zębach (od trójki do trójki).
