W ostatnich latach urlopy związane z urodzeniem się dziecka są wśród ojców coraz bardziej popularne. Jeżeli mężczyzna podlega ubezpieczeniu chorobowemu, to za czas opieki nad niemowlakiem może otrzymać zasiłek macierzyński, korzystając z urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego i ojcowskiego. W ostatnim kwartale 2023 roku ZUS wypłacił 307,8 tys. zasiłków macierzyńskich, w tym 66,6 tys. mężczyznom.
- Zasiłek macierzyński zazwyczaj kojarzy się ze świadczeniem wypłacanym kobietom, co potwierdzają statystyki ZUS, ale widać w nich, że chętnie korzystają z niego też panowie - mówi Iwona Kowalska-Matis, regionalny rzecznik prasowy ZUS na Dolnym Śląsku.
Urlop macierzyński
Ubezpieczeni rodzice z tytułu narodzin dziecka mogą skorzystać z 61-tygodniowego płatnego urlopu na dziecko, czyli urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Pierwsze 14 tygodni urlopu macierzyńskiego jest zarezerwowane tylko dla matki. Jedynie w wyjątkowych sytuacjach może on trwać 8 tygodni, a ojciec może w tym czasie przejąć opiekę nad noworodkiem. Jeśli po 14 tygodniach urlopu macierzyńskiego matka dziecka będzie chciała wrócić do pracy, to opiekę nad nim może przejąć ubezpieczony ojciec.
Urlop rodzicielski
Po urlopie macierzyńskim oboje rodzice mają prawo do urlopu rodzicielskiego w wymiarze do 41 tygodni, a w przypadku porodu mnogiego do 43 tygodni. Rodzice dziecka posiadającego zaświadczenie, stwierdzające ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, mają prawo do urlopu rodzicielskiego w celu sprawowania opieki nad tym dzieckiem w wymiarze do 65 tygodni - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie lub 67 tygodni - w przypadku porodu mnogiego. Ze wskazanego wymiaru urlopu rodzicielskiego każdemu z rodziców dziecka przysługuje wyłączne prawo do 9 tygodni.
Urlop rodzicielski może być wykorzystany jednorazowo lub w częściach, nie później niż do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat.
Urlop ojcowski
Niezależnie od urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego ojcu dziecka przysługuje też urlop ojcowski. Ubezpieczony ojciec ma prawo do urlopu ojcowskiego przez 2 tygodnie. Z urlopu ojcowskiego można skorzystać do ukończenia przez dziecko 1. roku życia, maksymalnie w dwóch częściach a jedna część nie może być krótsza niż 7 dni. W tym samym czasie matka dziecka może przebywać na urlopie macierzyńskim, a ojciec dziecka na urlopie ojcowskim.
