Rogowska kolej wąskotorowa. To perełka wśród zabytków techniki w Łódzkiem. Jej historia zaczęła się podczas I wojny światowej

Spis treści

1. Z Rogowa do Jeżowa przez pola i łąki
2. Atrakcje w Jeżowie
3. Co z przejazdami Rawa - Biała?
4. Od Rogow Feldbahn do atrakcji turystycznej

Województwo łódzkie ma dużo do zaoferowania chcącym je zwiedzać turystom: zamki, pałace, cuda natury i wiele innych atrakcji. Wszystkie czekają tylko na odkrycie. W Rogowie, niewielkiej miejscowości w powiecie brzezińskim, wielbiciele zabytków techniki mogą znaleźć prawdziwą perełkę. To tu swój bieg zaczyna jedyna w regionie kolejka wąskotorowa. Kolej wąskotorowa Rogów–Rawa–Biała może poszczycić się 110-letnią historią, zaś cieszyć się nią możemy dzięki pracy wolontariuszy i pasjonatów. W tym roku rozpoczęła kolejny sezon. Przejechaliśmy się nią, by zobaczyć, jak wygląda jej trasa.

Z Rogowa do Jeżowa przez pola i łąki

Rogowska wąskotorówka jeździ od końca kwietnia do końca września - w soboty, niedziele i święta. W wybrane wtorki maja i czerwca odbywają się kursy dedykowane dla grup szkolnych. Jak wygląda przejazd?

Do Rogowa dojechaliśmy z Łodzi pociągiem Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej. Podróż z dworca Łódź Fabryczna zajęła nam nieco ponad 30 minut.

Stacja początkowa wąskotorówki mieści się zaraz przy dworcu PKP Rogów. Wystarczy przejść na drugą stronę ulicy, by bez trudu znaleźć tablicę z napisem „Rogów Osobowy Wąskotorowy”. Około 20 minut przed rozkładową godziną odjazdu na stację wjechała kolejka. Skład złożony był z kilku odkrytych i dwóch zakrytych wagonów. Oczywiście, największą popularnością wśród dość licznych pasażerów cieszyły się te pierwsze - oferujące możliwość pełnego podziwiania krajobrazu.

Kasy biletowej nie ma. Bilety na przejazd można nabyć za pośrednictwem serwisu Koleo lub bezpośrednio u sympatycznego konduktora. Bilet normalny na trasie Rogów-Jeżów-Rogów kosztuje 31 zł. Możliwa jest płatność zarówno gotówką, jak i kartą.

Pociąg ruszył punktualnie. Podróż do Jeżowa trwa około 30 minut. Po drodze jest jeden przystanek — stacja Rogów Towarowy Wąskotorowy. To miejsce, w którym znajdą coś dla siebie wszyscy fani kolei. To tutaj zobaczyć można sprzęt odrestaurowany przez wolontariuszy Fundacji Polskich Kolei Wąskotorowych - lokomotywy i wagony, które uratowane zostały przed złomowaniem przez miłośników kolei. Tu wsiadają pozostali pasażerowie.

Pociąg rusza dalej - do Jeżowa - po drodze mijając malownicze pola i łąki. Z jego okien zobaczymy też okazały elewator zbożowy w Rogowie.

Stacja w Jeżowie znajduje się na południowym skraju miejscowości. Pasażerowie pociągu mogą posilić się tu przy stoisku gastronomicznym. Jest również specjalne miejsce, by upiec sobie kiełbaskę nad ogniskiem. Nie brakuje tu też atrakcji dla najmłodszych: dzieci mogą skosztować waty cukrowej i poszaleć na dmuchańcu.

Atrakcje w Jeżowie

Postój pociągu w Jeżowie trwa 40 minut. Po tym czasie pociąg rusza w drogę powrotną. W samej miejscowości zwiedzić można neogotycki kościół z nawą z przełomu XV i XVI wieku, drewniany kościół cmentarny z drugiej połowy XVII wieku oraz cmentarz, na którym spoczywają żołnierze Armii „Łódź” polegli we wrześniu 1939 r. Nie ma problemu, by udać się na zwiedzanie i wrócić na stację w czasie odjazdu następnego pociągu.

Przejechanie całej trasy – wraz z przystankiem w Jeżowie – to niecałe dwie godziny. Przez ten czas pasażerowie mogą podziwiać ciągle zmieniające się krajobrazy, zjeść coś dobrego, zaś najmłodsi pobawić się w wyznaczonym do tego miejscu. Nic więc dziwnego, że rogowska wąskotorówka cieszy się dużą popularnością wśród rodzin z dziećmi. Maluchy nie mają po prostu możliwości, by nudzić się przez cały ten czas, a dla wielu przejechanie się „ciuchcią” na długo pozostanie w pamięci. Coś dla siebie znajdą tu też bardziej dojrzali miłośnicy kolei i zabytków techniki.

Co z przejazdami Rawa - Biała?

Jeszcze do czerwca 2024 r. turyści mogli się przejechać wąskotorówką na trasie Rawa Mazowiecka - Biała Rawska. Niestety, pogarszający się stan torowiska sprawił, że przewozy pasażerskie zostały wstrzymane. Jak możemy dowiedzieć się ze strony internetowej kolei rogowskiej, wznowienie ruchu pasażerskiego na tym odcinku wymaga prac naprawczo-remontowych za ok. 900 tys. zł.

- Nasza organizacja jest utrzymywana siłami społecznymi i nie dysponuje taką kwotą. Powrót pociągów do Rawy i Białej Rawskiej bez wsparcia jednostek samorządu lokalnego oraz regionalnego nie będzie możliwy - czytamy. - Jednocześnie, w trosce o kompletność infrastruktury oraz jej przejezdność, nie rezygnujemy z utrzymania linii. Wykonujemy drobne naprawy, opryski sezonowe oraz utrzymujemy oznakowanie przejazdów kolejowo-drogowych. Nasz zespół techniczny regularnie wykonuje przejazdy techniczne z Rogowa do Białej.

Miejmy nadzieję, że uda się uzyskać wsparcie finansowe, ponieważ trasa Rawa - Biała również obfituje w atrakcje. Zobaczyć na niej można m.in. stalowy most na rzece Rawce, wybudowany w 1928 r.

Od Rogow Feldbahn do atrakcji turystycznej

Historia rogowskiej kolejki rozpoczęła się podczas I wojny światowej. W 1915 r. w rejonie Rawki i Pilicy ciągnęła się linia frontu, wzdłuż której rozlokowane były walczące ze sobą wojska rosyjskie i niemieckie. To właśnie Niemcy zbudowali kolej polową, zwaną Rogow Feldbahn, która miała za zadanie zaopatrywać żołnierzy z pierwszej linii. Tory – o rozstawie szyn 600 mm – poprowadzone zostały od stacji kolei normalnotorowej w Rogowie do Białej Rawskiej i przechodziły przez Głuchów oraz Rawę Mazowiecką.

Po zakończeniu wojny i odzyskaniu niepodległości przez Polskę kolej rogowska została przejęta przez PKP. W czasach PRL rozstaw szyn zmieniono na 750 mm, zaś już w III RP – w 1996 r. – została wpisana do rejestru zabytków.

Państwowy przewoźnik zadecydował o likwidacji linii w 2001 r. Wtedy do akcji wkroczyli wolontariusze Fundacji Polskich Kolei Wąskotorowych, którzy przejęli opiekę nad linią i uratowali przed zniszczeniem elementy infrastruktury oraz tabor. Dziś to zdecydowanie jeden z najcenniejszych zabytków kolejnictwa w całym regionie łódzkim.

Każdy może dołożyć swoją cegiełkę do działania rogowskiej wąskotorówki. Opiekunowie kolejki wciąż szukają wolontariuszy chętnych do pracy przy jej utrzymaniu. Więcej informacji można znaleźć na stronach internetowych kolejrogowska.pl i fpkw.pl.