W marcu 2023 r. ceny w polskich sklepach były wyższe średnio o 23,7 proc. niż rok wcześniej – wynika z raportu „Indeks cen w sklepach detalicznych”, przygotowanego przez UCE RESEARCH i Uniwersytet WSB Merito. Raport powstał na podstawie analizy przeszło 88 tys. cen detalicznych z ponad 37 tys. placówek handlowych. W najnowszej odsłonie porównano ceny blisko 100 najczęściej wybieranych przez konsumentów produktów codziennego użytku z marca 2023 roku i analogicznego okresu 2022 roku.
Zebrane dane wskazują, że w marcu najbardziej zdrożały karmy dla zwierząt domowych, których średnie ceny wzrosły w ciągu roku aż o 46,4 proc. Za pokarm dla kotów trzeba było zapłacić o 46,8 proc. więcej niż w marcu 2022 r., a za żywność dla psów - o 46,1 proc. więcej.
Mocno zdrożały też warzywa, za które trzeba było płacić o 39,6 proc. więcej niż przed rokiem. Rekordowe podwyżki zanotowały cebula (68 proc.), marchew (60,4 proc.), papryka (59,1 proc.) oraz pomidory (43,8 proc.).
- To efekt niekorzystnych warunków klimatycznych w rolniczej, południowej Hiszpanii i północnej Afryce, który przełożył się na niedobór warzyw na całym europejskim rynku. Do tego dochodzą wysokie koszty krajowej produkcji szklarniowej w okresie zimowym. W przypadku cebuli i marchwi odczuwane są jeszcze skutki słabych zeszłorocznych zbiorów i ograniczonych stanów magazynowych – tłumaczy dr Tomasz Kopyściański z Uniwersytetu WSB Merito. - Na szczęście, ze względu na charakter ww. czynników, dynamiczny wzrost cen może być krótkotrwały. Najpóźniej w maju, po zwiększeniu produkcji krajowej, powinny nastąpić istotne spadki w tej kategorii.
Trzecie miejsce w rankingu drożyzny zajęło pieczywo, które zdrożało o 27,6 proc. rdr. Z raportu wynika, że ceny chleba w ciągu ostatnich 12 miesięcy poszły w górę o 28,3 proc., a bułek - o 26,9 proc. O 27,3 proc. zdrożał natomiast nabiał. Największe podwyżki odnotowały takie artykuły, jak jajka (38,3 proc.), jogurty (30,6 proc.), śmietana (30,5 proc.) oraz mleko (27,4 proc.). Pierwszą piątkę najbardziej drożejących kategorii zamyka chemia gospodarcza ze wzrostem rok do roku na poziomie 26,8 proc. Sam proszek do prania zdrożał aż o 52,6 proc., a papier toaletowy – o 38,6 proc.
- Na ceny wielu produktów oddziałują wysokie pośrednie koszty produkcji. Jednak w przypadku nabiału dodatkowo dochodzi wpływ zniesienia restrykcji pandemicznych w Chinach. W tym kraju mocno zwiększył się popyt konsumpcyjny, w szczególności na sery i jogurty. To wygenerowało podwyżki na wszystkich rynkach, w tym w Polsce - wyjaśnia dr Kopyściański. - Nabiał jest interesującą kategorią, bo ceny hurtowe mleka w marcu br. spadły, ale artykułów z niego przetworzonych – już nie. W przypadku jaj wciąż ma znaczenie ograniczona podaż w związku z ptasią grypą. Do tego istotne są wysokie ceny pasz drobiowych.
Polecany artykuł:
Wzrost cen w sklepach w okresie od marca 2022 do marca 2023:
Karma dla zwierząt – 46,4%
- pokarm dla kotów – 46,8%
- pokarm dla psów – 46,1%
Warzywa – 39,6%
- cebula – 68%
- marchew – 60,4%
- papryka – 59,1%
- pomidory – 43,8%.
Pieczywo – 27,6%
- chleb – 28,3%
- bułki – 26,9%
Nabiał – 27,3%
- jajka – 38,3%
- jogurty – 30,6%
- śmietana – 30,5%
- mleko – 27,4%
Chemia gospodarcza – 26,8%
- proszek do prania – 52,6%
- papier toaletowy – 38,6%
Wędliny – 24,9%
- szynka – 30,7%
- kiełbasa tradycyjna – 23,9%
- parówki – 22,9%
Artykuły dla dzieci – 23,2%
Owoce – 22,9%
- truskawki – 43,4%
- arbuzy – 28,2%
- banany – 27,8%
Mięso – 22,4%
- wieprzowina – 28,7%
- drób – 24,8%
- wołowina – 12,3%
Słodycze i desery – 18,3%
Produkty tłuszczowe – 14,4%
Używki – 11,3%
- Podwyżki średnich cen obejmujących kategorie produktów sklepowych przez najbliższe kilka, a może nawet kilkanaście miesięcy będą dwucyfrowe w ujęciu rok do roku - prognozuje dr Anna Semmerling z Uniwersytetu WSB Merito. - Niestety, konsumenci będą mocno odczuwać wysokie wzrosty cen, choć poszczególne produkty będą notowały różne skoki.
