wywiad

Dogoterapia. Czym jest i dlaczego jest tak ważna? "Obecność psa pomaga wyzwalać przyjemne emocje, skraca dystans między ludźmi"

2024-06-12 10:58

15 czerwca w Polsce obchodzony jest Dzień Dogoterapii, czyli specjalnych zajęć z udziałem czworonogów. Na czym dokładnie polega i dlaczego jest tak ważna w życiu człowieka? Porozmawiałam o tym z właścicielkami Dogoterapii w Łodzi, pasjonatkami psów, Małgorzatą Krzemińską i Małgorzatą Waczyńską-Bartos.

Jak doszło do tego, że postanowiliście połączyć swoje siły i założyć własny biznes?

Poznałyśmy się za sprawą naszej pasji do psich zaprzęgów i psów północy - husky. Obie na co dzień pracowałyśmy w dogoterapii. Naszym celem było i jest edukowanie dzieci i młodzież już od najmłodszych lat, w żłobkach, przedszkolach, szkołach aby lepiej rozumiały zwierzęta, wiedziały jak zachowywać się w ich obecności oraz szanowały ich granice. Szukałyśmy osób, które będą podzielać nasze wartości, dlatego też powstała myśl, żeby zorganizować kurs dogoterapii. Zależało nam, by dobre praktyki, biorące pod uwagę dobrostan psa w dogoterapii były szerzone w  środowisku dogoterapeutów oraz innych edukatorów. Mając za sobą wieloletnie doświadczenie, postanowiłyśmy połączyć siły, tworząc projekt pod nazwą Dogoterapia w Łodzi, który przerodził się w firmę szkolącą przyszłych dogoterapeutów.W 2016 roku poprowadziłyśmy pierwszy kurs, a w tym roku to już 10. edycja naszego kursu dogoterapii z praktykami.

Czym jest dogoterapia?

Dogoterapia to metoda wspomagająca rozwój dzieci, młodzieży i osób dorosłych przy udziale psa. Zajęcia są prowadzone przez odpowiednio przygotowaną osobę, która wie jak pokierować procesem terapeutycznym lub edukacyjnym. Pies poprzez swoją obecność pełni rolę motywatora dla uczestników zajęć, ale to na prowadzącym spoczywa odpowiedzialność za dobranie odpowiednich ćwiczeń i zadań z udziałem psa. Dogoterapia ma różne formy zajęć: terapeutyczne, edukacyjne czy aktywizujące. Jednorazowe zajęcia z udziałem psa nie są oczywiście żadną terapią, ale powszechnie używa się określenia dogoterapia również w odniesieniu do tego typu inicjatyw. Ważne jest aby patrzeć na psa jak żywą istotę czyli podmiotowo nie przedmiotowo, dlatego nie należy stosować ćwiczeń takich jak głaskanie psa przez wiele osób jednocześnie, przytulanie się do psa czy kładzenie na psie. Czasami wystarczy sama obecność psa podczas zajęć, żeby zaangażować uczestnika w ćwiczenia. Innym razem psa włączamy do konkretnego zadania, np. pies przynosi lub podaje przedmioty, wyszukuje smakołyki z maty węchowej. Aranżacja zajęć i zadań z udziałem psa jest dostosowana nie tylko do potrzeb uczestnika, ale także do umiejętności psa oraz jego predyspozycji.

Kto w szczególności powinien skorzystać z dogoterapii? Czy są jakieś choroby, dolegliwości, przy których szczególnie warto zainteresować się dogoterapią?

Każdy, zarówno dzieci, młodzież jak i osoby dorosłe, w tym seniorzy mogą wziąć udział w zajęciach dogoterapii. Z takich grup, które najczęściej zgłaszają się to: osoby starsze, np. po udarach, z postępującą demencją – mogą podczas dogoterapii wykonywać różne zadania, które pomagają im ćwiczyć motorykę małą, sprawność dłoni, pamięć, utrzymywać na dobrym poziomie funkcje poznawcze. Dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych, dorośli z niepełnosprawnościami, dzieci ze spektrum autyzmu, o ile nie wykazują lęku przed psem, dzieci z opóźnionym rozwojem mowy, dzieci i młodzież potrzebująca treningu umiejętności społecznych. Osoby nieśmiałe i chcące zbudować większą pewność siebie.Dużo mówi się o tym, że psy świetnie wspomagają swoją pracę dzieci ze spektrum autyzmu,ale chcemy przy tej okazji podkreślić, że bez względu na to jakie osoba ma zaburzenia to ważne jest, że nie na każdym etapie terapii akurat dogoterapia będzie najlepszym wyborem.

Czy dogoterapia wpływa korzystnie również na dzieci i ich rozwój? W jaki sposób?

Dogoterapia bazuje na motywacji dziecka do kontaktu z psem, zatem różne ćwiczenia, których by dziecko nie chciało podejmować tylko w obecności terapeuty jednak wykona w towarzystwie psa, aby móc wejść z psem w interakcję. Na tej ciekawości i motywacji bazujemy. Dogoterapia to nie jest głaskanie i przytulanie psa, ale takie dobieranie ćwiczeń i stymulacja obszarów, które wymagają pracy, np. rozwój fizyczny, poznawczy emocjonalny i społeczny. Dzieci z różnymi niepełnosprawnościami, np. motorycznymi - mogą doskonalić swoją koordynację, równowagę, motorykę małą czy też dzieci z opóźnionym rozwojem mowy - umiejętności komunikacyjne.

Czy psy, które biorą udział w zajęciach są Wasze? Czy muszą przyjeść jakieś specjalne "szkolenia"?

Tak, to nasze osobiste psy, z którymi dzielimy życie, które z nami mieszkają na co dzień, a nawet czasami śpią z nami w łóżku, choć oczywiście mają także swój bezpieczny azyl w postaci miękkiego legowiska tylko dla siebie. Wszystkie nasze psy brały na początku udział w testach predyspozycji do pracy z ludźmi. Gdy na podstawie testów oraz naszych obserwacji okazały się rokujące to zaczęły podstawowe, a następnie specjalistyczne szkolenie, które zajmuje około 2 lat. Najważniejsze umiejętności wyszkolonego psa: spokojne wchodzenie do różnych pomieszczeń z obcymi ludźmi, łagodne pobierania smakołyków z dłoni, umiejętność przejścia na smyczy pewnego odcinka przy nodze czy przy wózku osoby. Ważne jest aby pies reagował na nasze gesty, bo czasami w terapii biorą udział osoby nie mówiące lub niewyraźnie mówiące i by one także miały poczucie sprawstwa, że pies ich posłuchał, gdy tymczasem zareagował na nasze dyskretne gesty. Ważne jest także by pies był oswojony z różnymi powierzchniami, by potrafił chodzić po różnych schodach, jeździć windą, dobrze czuł się w nowych miejscach i w obecności obcych, nowych ludzi, czasami np. nietypowo poruszających się, z laskami, z kulami, z balkonikami, na wózku. Natomiast gdyby któryś z naszych psów nie czuł się komfortowo w takich miejscach,z obcymi osobami to nadal by pozostał z nami ale wyłącznie jako pies rodzinny, nasz towarzysz i tak pół żartem - jako "osobisty terapeuta".

Dogoterapia a kynoterapia. Są jakieś różnice?

Dogoterapia i kynotorapia znaczy to samo. To synonimiczne określenia. Można spotkać się także z nazwami canisterapia, terapia kontaktowa z udziałem psa, interwencje z udziałem psa, czy skróty z angielskiego: AAI (animal assisted interventions) , AAT (animal assisted therapy) czy AAE (animal assisted education) a nawet AAA (animal assisted activity ) czyli aktywności z udziałem psa. My dogoterapią nazywamy po prostu zajęcia z udziałem psa, bez względu na to czy mają charakter terapeutyczny, edukacyjny czy aktywizujący.

Jak wziąć udział w Waszych zajęciach? Można się dopisać w każdej chwili?

Tak. Prowadzimy terapię indywidualną w naszej sali dogoterapii w Łodzi, np. terapię pedagogiczną z udziałem psa czy też logopedię z udziałem psa oraz dogoterapię na terenie placówek, które nas zaproszą.Można także w każdej chwili zakupić voucher dla swoich bliskich na zajęcia edukacyjne z udziałem psa, na naszej stronie www.dogoterapiawlodzi.pl. Prowadzimy także zajęcia edukacyjne z udziałem psa dla zorganizowanych grup w żłobkach, przedszkolach, szkołach, domach seniora, domach dziennego pobytu dla osób dorosłych z niepełnosprawnościami, w domach dziecka na terenie woj.łódzkiego. Byłyśmy z psami w łódzkich szpitalach na oddziale psychiatrycznym dla dzieci i młodzieży, ale także bywamy w dużych firmach, na tzw. owocowych czwartkach czy piątkach, by poprawić nastrój pracownikom dużych korporacji.

Raz pamiętam, jak w odpowiedzi na to "Jaka jest wasza główna potrzeba? Czego oczekujecie po dzisiejszym spotkaniu z psem?" Usłyszeliśmy: "Najważniejsze, że po prostu psy są". I to jest właśnie kwintesencja dogoterapii. Obecność psa pomaga wyzwalać przyjemne emocje, skraca dystans między ludźmi, otwiera ludzi na siebie, poprawia komunikację między ludźmi, uczy otwartości na nowe, pomaga wyjść poza schematy. Tego też uczymy dzięki obecności psów. Psy pomagają nam ukazać ich mowę ciała i przekonać ludzi do wielu spraw.

Sonda
Lubisz zwierzęta?