81. rocznica likwidacji Litzmannstadt Getto w Łodzi. Centralne uroczystości
W dniach 24–31 sierpnia w Łodzi odbędą się uroczystości upamiętniające 81. rocznicę likwidacji Litzmannstadt Getto. Kulminacja obchodów nastąpi 29 sierpnia, w rocznicę ostatniego transportu do Auschwitz-Birkenau.
Tego dnia o godzinie 10 na Cmentarzu Żydowskim w Łodzi zostanie otwarta wystawa „Kulmhof – nie został żaden ślad...”, przypominająca historię obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem. Następnie odbędzie się ceremonia religijna, po której uczestnicy wezmą udział w Marszu Pamięci prowadzącym na Stację Radegast. Tam, o godzinie 12.30, rozpocznie się oficjalna część obchodów z udziałem władz, przedstawicieli społeczności żydowskiej, ocalałych, ich potomków oraz gości z Polski i zagranicy.
„To jest czas, w którym Łódź pamięta o swoich mieszkańcach, którzy zginęli w getcie, a także o tych, którzy ocaleli z Zagłady” – podkreśla Kamila Majchrzycka-Szymańska, dyrektorka Centrum Dialogu.
Dzień Ocalałych – 28 sierpnia
Szczególną datą w kalendarzu obchodów jest Dzień Ocalałych. W Parku Ocalałych posadzone zostaną kolejne drzewka pamięci, a certyfikaty trafią do potomków więźniów getta przybywających do Łodzi z całego świata.
Wieczorem tego samego dnia odbędzie się spotkanie wspomnieniowe poświęcone Marianowi Turskiemu – zmarłemu w tym roku świadkowi historii, więźniowi Auschwitz i działaczowi społecznemu. O jego życiu opowiedzą m.in. córka Joanna Turska, artystka Zuzanna Herzberg i Joanna Podolska, wieloletnia dyrektorka Centrum Dialogu. Na zakończenie zaplanowano koncert pieśni żydowskich w jazzowych interpretacjach Macieja i Marka Kądzieli oraz utworów Nachuma Sternheima w wykonaniu zespołu Nachum i Oli Bilińskiej.
81. rocznica likwidacji Litzmannstadt Getto. Wydarzenia towarzyszące
Program obchodów obejmuje także wydarzenia artystyczne i edukacyjne. Zuzanna Hertzberg zaprezentuje instalację „Mnie nie trzeba kochać, mnie trzeba rozumieć”, odbędzie się spotkanie z ocalałym Leonem Weintraubem, a w trakcie warsztatów prowadzonych przez Patrycję Dołowy powstanie mapa opowieści związanych z historią getta i przestrzenią miasta.
Większość wydarzeń ma charakter otwarty, jednak obowiązują wcześniejsze zapisy ([email protected], tel. 42 636 38 21). Szczegółowy program jest dostępny na stronie centrumdialogu.com.
Litzmannstadt Ghetto zostało utworzone przez Niemców w lutym 1940 r. Było pierwszym odizolowanym od miasta gettem na okupowanych ziemiach polskich i drugim co do wielkości – po warszawskim – i najdłużej istniejącym.
Początkowo zamknięto w nim 160 tys. osób. Później trafiło do niego wielu przedstawicieli żydowskiej inteligencji z Czech, Niemiec, Austrii i Luksemburga oraz 5 tys. Romów i Sinti z Austrii, a także około 20 tys. Żydów z podłódzkich miejscowości. Łącznie przeszło przez getto ponad 200 tys. osób. Według różnych źródeł ocalało jedynie od 7 do 13 tys. więźniów getta.
