Wymagania na egzamin ósmoklasisty 2025. Sprawdź, co musisz wiedzieć, żeby zdać

Egzamin ósmoklasisty 2025. Wymagania na język polski

Egzamin z języka polskiego to nie tylko sprawdzian wiedzy, ale także umiejętności. Co to oznacza w praktyce?

Zgodnie z informatorem Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, uczeń na egzaminie musi mieć opanowane:

1. Czytanie ze zrozumieniem: Kluczowa jest umiejętność analizy tekstów literackich i nieliterackich. Trzeba umieć wyciągać wnioski, rozpoznawać motywy, a także odnosić się do kontekstu kulturowego.

2. Lektury obowiązkowe: Znajomość lektur jest niezbędna, ale nie chodzi o pamięciowe recytowanie. Ważniejsze jest zrozumienie problematyki utworów i umiejętność odniesienia ich do własnych przemyśleń.

Oto lista lektur obowiązkowych dla klas IV-VIII, która znajduje się w informatorze CKE.

Lektury obowiązkowe

Klasy IV–VI

Lektury obowiązkowe (pozycje książkowe poznawane w całości)

• Jan Brzechwa, Akademia Pana Kleksa
• Janusz Christa, Kajko i Kokosz. Szkoła latania (komiks)
• Clive Staples Lewis, Opowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafa
• Ferenc Molnár, Chłopcy z Placu Broni
• John Ronald Reuel Tolkien, Hobbit, czyli tam i z powrotem.

Klasy VII i VIII

Lektury obowiązkowe (pozycje książkowe poznawane w całości)

• Charles Dickens, Opowieść wigilijna
• Aleksander Fredro, Zemsta
• Aleksander Kamiński, Kamienie na szaniec
• Adam Mickiewicz, Dziady część II
• Antoine de Saint-Exupéry, Mały Książę
• Juliusz Słowacki, Balladyna.

Krótkie utwory literackie poznawane w całości, utwory literackie poznawane we fragmentach i utwory poetyckie

• Jan Kochanowski, wybór fraszek, wybrana pieśń, treny VII i VIII
• Adam Mickiewicz, Reduta Ordona, Świtezianka, Pan Tadeusz (księgi: I, II, IV, X, XI, XII)4
• Sławomir Mrożek, Artysta
• Henryk Sienkiewicz, Latarnik, Quo vadis (fragmenty)
• Stefan Żeromski, Syzyfowe prace (fragmenty)

Inne utwory literackie, do których uczeń może odwołać się w zadaniach otwartych krótkiej odpowiedzi oraz w wypracowaniu

Klasy IV–VI

Krótkie utwory literackie poznawane w całości, utwory literackie poznawane we fragmentach i utwory poetyckie, których znajomość nie będzie sprawdzana na egzaminie ósmoklasisty

• René Goscinny, Jean-Jacques Sempé, Mikołajek (wybór opowiadań)
•  Ignacy Krasicki, wybrane bajki
• Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz (wybrane fragmenty, inne niż księgi: I, II, IV, X, XI, XII)
• Józef Wybicki, Mazurek Dąbrowskiego
• wybrane mity greckie, w tym mit o powstaniu świata oraz mity o Prometeuszu, o Syzyfie, o Demeter i Korze, o Dedalu i Ikarze, o Heraklesie, o Tezeuszu i Ariadnie
• Biblia: stworzenie świata i człowieka oraz wybrane przypowieści ewangeliczne, w tym o talentach, o miłosiernym Samarytaninie
• wybrane podania i legendy polskie
• wybrane baśnie polskie i europejskie
•  Maria Konopnicka, Rota.

Utwory literackie wykreślone w podstawie programowej z 2024 r., do których uczeń także może odwołać się w zadaniach otwartych krótkiej odpowiedzi oraz w wypracowaniu w latach 2025–2028

Klasy IV–VI

• Charles Perrault, Kopciuszek
• Adam Mickiewicz, Powrót taty, Pani Twardowska
• Bolesław Prus, Katarynka
• Aleksander Puszkin, Bajka o rybaku i rybce
• Henryk Sienkiewicz, W pustyni i w puszczy
• Juliusz Słowacki, W pamiętniku Zofii Bobrówny
• legendy polskie: o Lechu, o Piaście, o Kraku i Wandzie
• mit o Orfeuszu i Eurydyce
• przypowieści: o siewcy, o pannach roztropnych.

Klasy VII i VIII

• Jan Kochanowski, treny I i V
• Ignacy Krasicki, Żona modna
• Adam Mickiewicz, Śmierć Pułkownika, wybrany utwór z cyklu Sonety krymskie, Pan Tadeusz (księgi: III, V, VI, VII, VIII, IX)
• Melchior Wańkowicz, Tędy i owędy (wybrany reportaż)

3. Tworzenie wypowiedzi: Egzamin sprawdza umiejętność pisania różnych form wypowiedzi, takich jak rozprawka czy opowiadanie. Ważne jest, by wypowiedź była spójna, logiczna i zgodna z zasadami języka polskiego.

Wymagania ogólne

I. Kształcenie literackie i kulturowe.

• Wyrabianie i rozwijanie zdolności rozumienia utworów literackich […].
• Znajomość wybranych utworów z literatury polskiej i światowej oraz umiejętność mówienia o nich z wykorzystaniem potrzebnej terminologii.
• Kształtowanie umiejętności uczestniczenia w kulturze polskiej i europejskiej, szczególnie w jej wymiarze symbolicznym i aksjologicznym.

II. Kształcenie językowe.

• Rozwijanie rozumienia twórczego i sprawczego charakteru działań językowych oraz formowanie odpowiedzialności za własne zachowania językowe.
• Kształcenie umiejętności poprawnego mówienia oraz pisania zgodnego z zasadami pisowni polskiej.

III. Tworzenie wypowiedzi.

• Rozwijanie umiejętności wypowiadania się w określonych formach wypowiedzi pisemnych.
• Rozwijanie umiejętności stosowania środków stylistycznych i dbałości o estetykę tekstu oraz umiejętność organizacji tekstu.

Wymagania szczegółowe

I. Kształcenie literackie i kulturowe.

Czytanie utworów literackich. Uczeń:

Klasy IV–VI

• charakteryzuje narratora i bohaterów w czytanych utworach;
• określa tematykę oraz problematykę utworu;
• objaśnia znaczenia dosłowne i przenośne w tekstach;
• przedstawia własne rozumienie utworu i je uzasadnia;
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach.

Klasy VII i VIII

• określa w poznawanych tekstach problematykę egzystencjalną i poddaje ją refleksji;
• określa wartości estetyczne poznawanych tekstów literackich;
• wykorzystuje w interpretacji utworów literackich odwołania do wartości uniwersalnych związane z postawami społecznymi, narodowymi, religijnymi, etycznymi.

II. Tworzenie wypowiedzi.

Klasy IV–VI

Mówienie i pisanie. Uczeń tworzy spójne wypowiedzi w różnych formach gatunkowych, z szczególnym naciskiem na opowiadanie twórcze.

Klasy VII i VIII

Elementy retoryki. Uczeń:

• funkcjonalnie wykorzystuje środki retoryczne oraz rozumie ich oddziaływanie na odbiorcę;
• gromadzi i porządkuje materiał rzeczowy potrzebny do tworzenia wypowiedzi;
• tworzy wypowiedź, stosując odpowiednią dla danej formy gatunkowej kompozycję oraz zasady spójności językowej między akapitami.

Przykładowy temat wypracowania: Napisz opowiadanie o spotkaniu z bohaterem wybranej lektury obowiązkowej, który podczas spotkania nauczył Cię czegoś ważnego. Wypracowanie powinno dowodzić, że dobrze znasz wybraną lekturę obowiązkową. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 200 wyrazów.

4. Argumentacja: Egzaminatorzy zwracają szczególną uwagę na umiejętność argumentowania, formułowania opinii i wnioskowania. Trzeba umieć poprzeć swoje zdanie konkretnymi przykładami i odniesieniami do tekstów.

5. Znajomość środków językowych: Ważna jest umiejętność rozpoznawania i wykorzystywania różnych środków językowych, takich jak epitety, porównania czy przenośnie.

Egzamin ósmoklasisty 2025. Wymagania z matematyki

Egzamin z matematyki to przede wszystkim sprawdzian umiejętności logicznego myślenia i rozwiązywania problemów. Co jest najważniejsze?

1. Sprawność rachunkowa: Podstawą jest umiejętność wykonywania obliczeń w pamięci i pisemnie. Trzeba umieć sprawnie operować liczbami naturalnymi, ułamkami, procentami i pierwiastkami.

2. Wykorzystanie i tworzenie informacji: Ważna jest umiejętność odczytywania i interpretowania danych przedstawionych w różnej formie, np. w tabelach, diagramach czy wykresach.

3. Dobieranie modelu matematycznego: Trzeba umieć dopasować odpowiedni model matematyczny do prostej sytuacji i budować go w różnych kontekstach.

4. Rozumowanie i argumentacja: Egzaminatorzy oceniają umiejętność przeprowadzania prostego rozumowania, podawania argumentów uzasadniających poprawność rozumowania i rozróżniania dowodu od przykładu.

5. Geometria: Znajomość figur geometrycznych, obliczanie ich obwodów, pól i objętości to podstawa.

Przykładowe zadania z matematyki:

• Obliczenia zegarowe.
• Zapis liczb w systemie rzymskim.
• Porównywanie ułamków.
• Obliczenia procentowe.
• Rozwiązywanie równań z jedną niewiadomą.
• Obliczanie pól i objętości figur geometrycznych.
• Interpretacja danych z wykresów i diagramów.

Oto przykładowe zadanie, jakie może pojawić się na egzaminie z matematyki:

W tabeli przedstawiono ceny kupna i sprzedaży dwóch walut w kantorze Pik.

	Kupno	Sprzedaż
1 dolar	4,18	4,25
1 funt brytyjski	5,10	5,22

Marcin chce wymienić 400 funtów brytyjskich na dolary. W tym celu musi najpierw wymienić funty na złotówki, a następnie – otrzymane złotówki na dolary. Oblicz, ile dolarów otrzyma Marcin, jeżeli wymieni walutę w kantorze Pik. Zapisz obliczenia.

Wymaganie ogólne

I. Wykorzystanie i tworzenie informacji.

1. Odczytywanie i interpretowanie danych przedstawionych w różnej formie oraz ich przetwarzanie.

Wymaganie szczegółowe

KLASY IV–VI

XIV. Zadania tekstowe. Uczeń do rozwiązywania zadań osadzonych w kontekście praktycznym stosuje poznaną wiedzę z zakresu arytmetyki i geometrii oraz nabyte umiejętności rachunkowe, a także własne poprawne metody.

Zasady oceniania

2 pkt – pełne rozwiązanie: poprawny sposób obliczenia kwoty (w dolarach), jaką Marcinotrzyma w kantorze Pik, prawidłowe obliczenia oraz prawidłowy wynik liczbowy (480).

1 pkt – poprawny sposób obliczenia kwoty (w złotych), za jaką kantor zakupił 400 funtów brytyjskich

LUB

poprawny sposób obliczenia kwoty (w dolarach), jaką Marcin otrzyma za jednego funta brytyjskiego.

0 pkt – rozwiązanie błędne albo brak rozwiązania.

Przykładowe pełne rozwiązania

I sposób

Obliczymy, ile złotych otrzyma Marcin za 400 funtów brytyjskich:

400 ⋅ 5,10 = 2040 (zł)

Obliczymy, ile dolarów otrzyma Marcin za 2040 złotych:

2040 ∶ 4,25 = 480

Odpowiedź: Za 400 funtów brytyjskich Marcin otrzyma 480 dolarów.

II sposób

Kantor kupuje od Marcina 1 funt brytyjski za 5,10 zł, a sprzedaje mu dolary każdy po 4,25 zł.

Obliczymy, ile dolarów otrzyma Marcin za jednego funta:

5,10 ∶ 4,25 = 1,20

Za każdego funta Marcin otrzymuje 1,20 dolara.

Obliczymy, ile dolarów otrzyma Marcin za 400 funtów

400 ⋅ 1,20 = 480

Odpowiedź: Za 400 funtów brytyjskich Marcin otrzyma 480 dolarów

Jak się przygotować na egzamin ósmoklasisty?

1. Zapoznaj się z informatorami CKE: To najlepsze źródło informacji o wymaganiach egzaminacyjnych. 
2. Ćwicz, ćwicz i jeszcze raz ćwicz: Rozwiązuj zadania z poprzednich lat, testy i arkusze egzaminacyjne.
3. Zwróć uwagę na podstawy: Upewnij się, że dobrze rozumiesz podstawowe pojęcia i zasady z języka polskiego i matematyki.
4. Ucz się argumentować: Ćwicz formułowanie opinii i popieranie ich konkretnymi argumentami.
5. Dbaj o regularność: Systematyczna nauka przynosi najlepsze efekty.