Gminy zyskują na opłacie alkoholowej. Ministerstwo Finansów pokazało najnowsze dane
Opłata „małpkowa” została wprowadzona w 2021 roku jako element polityki ograniczania dostępności alkoholu w najmniejszych opakowaniach. Płacą ją producenci i hurtownicy, którzy wprowadzają do obrotu napoje alkoholowe o pojemności do 300 mililitrów. Stawka wynosi 25 zł za każdy litr stuprocentowego alkoholu zawartego w tych napojach, co w praktyce oznacza, że 100-mililitrowa butelka wódki o mocy 40 proc. generuje złotówkę wpływu do systemu.
Środki z tej opłaty są dzielone pomiędzy jednostki samorządu terytorialnego: 50 procent trafia do gmin, 49 procent do powiatów, a 1 procent do budżetu państwa. Ustawowo muszą być one przeznaczane na działania profilaktyczne, finansowanie terapii uzależnień, edukację oraz inicjatywy lokalne przeciwdziałające alkoholizmowi.
W praktyce stały się one jednak również stabilnym źródłem dochodów dla samorządów, które coraz wyraźniej widać w budżetach wielu miast.
W tych miastach małpki sprzedają się najlepiej
Z danych Ministerstwa Finansów za okres od 1 stycznia do 30 września 2025 r. wynika, że w regionie zdecydowanym liderem pozostaje Łódź, gdzie wpływy z opłaty za małe opakowania napojów alkoholowych przekroczyły 5 milionów 256 tysięcy złotych w ciągu dziewięciu miesięcy 2025 roku. Na drugim miejscu znalazł się Piotrków Trybunalski z kwotą 583 tysięcy 644 złote, a trzecie miejsce zajął Tomaszów Mazowiecki, który uzyskał 497 tysięcy 861 złotych. Niewiele mniej, bo 481 tysięcy 712 złotych, trafiło do budżetu Bełchatowa, a piąty w zestawieniu Zgierz zakończył okres sprawozdawczy z wynikiem 464 tysiące 49 złotych.
Wysokie wpływy zanotowały również Pabianice, gdzie opłata „małpkowa” przyniosła 423 tysiące 359 złotych, a także Kutno, które osiągnęło 420 tysięcy 17 złotych. Tuż za nimi uplasowały się Radomsko z wynikiem 403 tysiące 14 złotych oraz Skierniewice, które odnotowały 375 tysięcy 70 złotych. Pierwszą dziesiątkę zamyka Zduńska Wola, do której budżetu wpłynęło 337 tysięcy 709 złotych z tytułu tej opłaty.
Łódź z przewagą, ale te miasta wygrywają w przeliczeniu na mieszkańca
W regionie zdecydowanym liderem pozostaje Łódź, gdzie wpływy z opłaty za małe opakowania napojów alkoholowych przekroczyły 5,25 mln zł w ciągu dziewięciu miesięcy 2025 roku. Za nią plasują się Piotrków Trybunalski (583 tys. zł), a dalej Tomaszów Mazowiecki (498 tys. zł), Bełchatów (482 tys. zł) oraz Zgierz (464 tys. zł). Kiedy jednak uwzględnić liczbę mieszkańców, obraz staje się znacznie ciekawszy. O ile w Łodzi wpływy z tytułu „małpek” wyniosły ok. 8 zł na osobę, o tyle w Kutnie przekroczyły 10 zł, a w Radomsku – 9,4 zł. Równie wysokie wartości odnotowano w Bełchatowie i Zgierzu, które osiągnęły około 8,5–8,7 zł na mieszkańca.
Choć naturalnym liderem regionu pozostaje Łódź, to właśnie mniejsze ośrodki okazują się najciekawsze w analizie wpływów z opłaty „małpkowej”. Dane pokazują, że miasta takie jak Kutno i Radomsko generują proporcjonalnie wyższe dochody w przeliczeniu na mieszkańca niż stolica województwa. W Kutnie, liczącym zaledwie 42 tysiące mieszkańców, wpływy sięgnęły niemal 10 zł na osobę, a w Radomsku – ponad 9 zł. Co należy podkreślić, różnica nie musi wynikać z większego spożycia, lecz raczej z charakteru lokalnych gospodarek.
