Wyjątkowa atrakcja w Łódzkiem. Turkusowa woda jak na Malediwach
Nie trzeba wyjeżdżać poza województwo łódzkie, żeby podziwiać wyjątkowe krajobrazy. W Tomaszowie Mazowieckim można zobaczyć jedno z najciekawszych zjawisk krasowych w Europie. Mowa o rezerwacie Niebieskie Źródła, położonym w dolinie Pilicy, na prawym brzegu rzeki, w południowo wschodniej części miasta. To unikalne miejsce słynie z niezwykłych źródeł krasowych, które tworzą malownicze, turkusowo-niebieskie oczka wodne. Zjawisko to wynika z rozpraszania światła w wodzie bogatej w wapń i inne minerały.
Rezerwat jest ostoją licznych gatunków ptaków i stanowi doskonałe miejsce na relaksujący spacer w otoczeniu przyrody.
Skansen Rzeki Pilicy. Jedyne takie muzeum w Polsce
Tuż obok rezerwatu znajduje się Skansen Rzeki Pilicy - pierwsza w Polsce placówka muzealna poświęcona rzece i jej otoczeniu.
- Jest to wyjątkowe miejsce. Gromadzone są tutaj obiekty, w różny sposób związane z rzeką Pilicą. One stały nad rzeką, pływały po niej, ale są tez i takie, które z niej zostały wydobyte - mówi Zbigniew Cichawa, przewodnik w Skansenie. - Skansen powstał w 2000 roku, była to inicjatywa oddolna kilku pasjonatów, którym na sercu leżało zachowanie dziedzictwa kulturowego tej rzeki. Przekazywali też swoje własne eksponaty na potrzeby nowo powstającej placówki. Dzięki tej pasji powstało to niezwykłe miejsce.
Początkowo było to skromne miejsce z młynem wodnym i drobnymi eksponatami. Dziś jest to jedna z atrakcji skansenu. Młyn Wodny z Kuźnicy Żerechowskiej - najmniejszej wsi w Łódzkiem, liczy sobie już 100 lat i jest w bardzo dobrym stanie. Został on przeniesiony do skansenu i odrestaurowany. Dzięki temu zachował swój oryginalny charakter i jest jednym z najstarszych tego typu obiektów w regionie. Wnętrze budynku zajmuje ekspozycja poświęcona tradycjom młynarstwa wodnego w dorzeczu Pilicy, której głównym elementem są ruchome modele młynów.
Obok młyna w stylowej galerii zostało zgromadzonych ponad 30 kamieni młyńskich pochodzących z nieistniejących już młynów z dorzecza Pilicy. Jest to największa tego typu kolekcja w Polsce. Dużą atrakcją jest również odrestaurowany bunkier z okresu II wojny światowej, który pozwala zobaczyć, jak wyglądały fortyfikacje nad Pilicą.
Perełką Skansenu Rzeki Pilicy jest budynek poczekalni kolejowej z przystanku Czarnocin.
- To Stacyjka Reymonta. Odegrała ona ważną rolę w historii regionu, a jej największym atutem jest fakt, że korzystał z niej sam Władysław Reymont, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Niedaleko tego budynku, mieli swój majątek rodzice Reymonta. I młody Władysław przyjeżdżając i wyglądając od rodziców, kupował tu bilety i czekał na pociąg. Reymont pracował również na kolei. Był kolejarzem na kolei Warszawsko – Wiedeńskiej. Pisarz podróżował tędy w okresie swojej pracy nad powieścią "Chłopi", co czyni ten obiekt niezwykle cennym świadectwem historycznym. W budynku zachowano oryginalne elementy wystroju, a wystawy przybliżają zarówno jego funkcję, jak i postać Reymonta – mówi przewodnik.
Niezwykła jest również historia tego budynku. Ten całkowicie drewniany i misternie zdobiony obiekt, został zbudowany w 1896 roku jako pawilon ekspozycyjny Dyrekcji Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej na odbywającą się w 1896 roku Wszechrosyjską Wystawę Przemysłowo-Artystyczną w Niżnym Nowogrodzie (miasto na wschód od Moskwy przy ujściu Oki do Wołgi). ePo zakończeniu wystawy w 1897 roku pawilon ten został zdemontowany i przewieziony na trasę Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Ustawiono go na przystanku „Wolbórka” pod Będkowem (od 1925 roku przystanek nosił nazwę „Czarnocin, a obecnie powrócono do nazwy „Wolbórka”). Przez lata budynek stopniowo podupadał. Kiedy kolej przestała go użytkować w zastraszającym tempie popadł w ruinę. W 2006 roku Wojewódzki Konserwatora Zabytków wydał decyzję o przeniesieniu budynku poczekalni do Tomaszowa Maz. i jej odbudowie w Skansenie Rzeki Pilicy, gdzie zyskał nowe życie.
W skansenie można również zobaczyć niezwykle ciekawą kolekcję dawnych urządzeń hydrotechnicznych, takich jak ręczne pompy strażackie, narzędzia służące do konserwacji koryta rzeki czy elementy dawnych tam i jazów. Nie brakuje również zabytkowych drewnianych wozów i narzędzi rolniczych, które obrazują życie codzienne mieszkańców nadpilickich terenów.
Jednym z najbardziej nietypowych eksponatów jest unikalny schron kolejowy z okresu II wojny światowej, który został wydobyty z dna Pilicy i odrestaurowany. Ten rzadko spotykany element wojennej architektury obronnej stanowi ogromną atrakcję dla miłośników historii militariów.
Co roku skansen odwiedza około 30 tysięcy turystów.