W Łodzi jest ponad 300 grobów powstańców warszawskich. Przed zbliżającą się 80. rocznicą wybuchu Powstania Warszawskiego wszystkie zostały oznaczone przez Instytut Pamięci Narodowej biało-czerwonymi szarfami.
- W większości łódzkie groby powstańcze to groby weteranów, którzy po wojnie wrócili do Łodzi albo tu się osiedlili - mówi Bartosz Bijak, naczelnik Biura Upamiętniania Walki i Męczeństwa IPN w Łodzi. - Mamy też groby powstańców, którzy zginęli w Warszawie, a później ich ciała zostały ekshumowane i przeniesione na łódzkie cmentarze.
Groby powstańców warszawskich w Łodzi
Wśród oznaczonych miejsc pochówku znalazły się m.in. groby Barbary Nazdrowicz ps. „Wiewiórka” i Jadwigi Cyrańskiej ps. „Wisia”. Barbara Nazdrowicz w chwili wybuchu powstania miała 15 lat. Była uczennicą Szkoły Powszechnej Heleny Miklaszewskiej w Łodzi i harcerką VI Warszawskiej Drużyny Harcerek, a w powstaniu łączniczką batalionu „Golski”. Zginęła 19 września 1944 r. Pochowana na Polu Mokotowskim, po wojnie została ekshumowana i przeniesiona na Stary Cmentarz w Łodzi. Jadwiga Cyrańska ps. „Wisia” była łączniczką i sanitariuszką w batalionie „Olza” pułku „Baszta”. W chwili wybuchu powstania miała 22 lata. Walczyła na Mokotowie. Zginęła 11 sierpnia przy ul. Ligockiej.
Szczególnym miejscem w Łodzi jest symboliczny grób lotnika, który 28 sierpnia 1944 r., wracając po zrzucie dla powstańców, zginął w rejonie Gorlic razem z całą siedmioosobową załogą. Podporucznik bombardier Konstanty Dunin-Horkawicz został upamiętniony przez rodzinę w Łodzi.
Grób powstańczy znajduje się też w archikatedrze w Łodzi. Tam pochowany został kapelan, ksiądz Tadeusz Burzyński, który zginął 1 sierpnia 1944 r. śmiertelnie ranny na rogu ul. Gęstej i Browarnej, kiedy wyszedł udzielić namaszczenia rannemu powstańcowi.
Apel do rodzin powstańców
Ponieważ baza grobów powstańców i weteranów Powstania Warszawskiego nie jest pełna, pracownicy Biura Upamiętniania Walki i Męczeństwa IPN w Łodzi zwracają się z prośbą o pomoc w jej uzupełnianiu.
- Apelujemy do rodzin powstańców, aby informowały nas, że bliscy czy znajomi zginęli w Warszawie lub walczyli w Powstaniu Warszawskim, a spoczywają na cmentarzach w Łodzi i w regionie. Dzięki tym sygnałom będziemy mogli upamiętnić zmarłych powstańców, oznaczając ich groby – podkreśla Bartosz Bijak.
Na informacje o nieznanych grobach powstańczych pracownicy IPN czekają pod numerem telefonu: 426162749.
