Ci kierowcy najczęściej powodują wypadki
Analizę przeprowadzono w Polskim Obserwatorium Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego na podstawie danych z Systemu Ewidencji Wypadków i Kolizji (SEWIK) za okres czterech lat (2019-2022). Eksperci, którzy przeanalizowali 6214 wypadków drogowych, stwierdzili, że młodzi kierowcy aut osobowych, którzy posiadali prawo jazdy do dwóch lat są najczęstszymi uczestnikami ruchu powodującymi wypadki.
Z analizy wynika ponadto, że wskaźnik ofiar śmiertelnych dla młodych kierowców samochodów osobowych jest dwukrotnie wyższy niż dla kierowców z grupy wiekowej 25-64 i trzykrotnie wyższy niż dla grupy 65 plus. 67 proc. wypadków z udziałem młodych kierowców to zderzenia pojazdów w ruchu.
- Najczęstszą przyczyną wypadków drogowych powodowanych przez młodych kierowców jest nadmierna prędkość, a drugą najczęstszą przyczyną jest nieudzielenie pierwszeństwa przejazdu oraz nieudzielenie pierwszeństwa pieszemu na przejściu dla pieszych - przekazał szef Instytutu Transportu Samochodowego prof. Marcin Ślęzak.
Dodał, że wśród niewłaściwych zachowań kierowców występują również niestosowanie się do znaków, czy sygnałów świetlnych, a w mniejszym stopniu wśród przyczyn występują niewłaściwe zawracanie i wyprzedzanie.
Analiza pokazała, że nadmierna prędkość jest przyczyną 39 proc. wypadków, w których uczestniczą młodzi kierowcy. 32 proc. wypadków z udziałem młodych kierowców spowodowanych jest nieustąpieniem pierwszeństwa przejazdu i nieustąpieniem pierwszeństwa pieszym na przejściu.
Najczęstsze błędy na egzaminie na prawo jazdy
Pokrywa się to z przeanalizowanymi pilotażowo danymi pozyskanymi od Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych - operatora systemu informatycznego stosowanego podczas egzaminowania kandydatów na kierowców, dotyczącymi błędów popełnianych przez kandydatów na kierowców na egzaminach. Najczęstsze błędy popełniane na egzaminach to właśnie nieudzielenie pierwszeństwa przejazdu i niewłaściwe zachowanie na przejściach dla pieszych (43 proc.). Jednak prędkość jako błąd na egzaminie występuje bardzo rzadko, bo zaledwie w 0,2 proc. przypadków.
Jak zaznaczył szef Instytutu Transportu Samochodowego prof. Marcin Ślęzak, problem dużego zagrożenia młodych kierowców występuje w większości krajów Unii Europejskiej.
- Szczegółowe analizy wypadków z udziałem młodych kierowców pozwoliły na określenie wspólnych cech tego zjawiska. Powodem jest tutaj nie tyle brak znajomości przepisów, czy umiejętności wykonywania manewrów, ale bardziej brak doświadczenia, nieświadomość zagrożeń i brak umiejętności ich przewidywania, a przy tym nadmierna wiara w siebie - ocenił Ślęzak.
Dodał, że system szkolenia kierowców obowiązujący w Polsce ograniczający się do kilkudziesięciu godzin szkolenia teoretycznego i praktycznego nie jest w stanie zapewnić w pełni możliwości realizacji podstawowego celu, jakim jest przygotowanie kandydatów na kierowców do bezpiecznego uczestniczenia w ruchu drogowym.
Kierownik Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ITS Maria Dąbrowska-Loranc przypomniała, że kierujący każdym pojazdem silnikowym - by zapewnić jego bezpieczne prowadzenie - powinien posiadać wiadomości i umiejętności umożliwiające m.in. rozpoznanie niebezpieczeństw w ruchu drogowym i umiejętność oszacowania tego, jak są poważne; panowania nad pojazdem i właściwego reagowania oraz przestrzegania przepisów drogowych.
Dodała, że kierowca powinien brać pod uwagę czynniki, które wpływają na zmianę zachowania kierującego, czyli m.in. alkohol, zmęczenie i osłabienie wzroku, aby zachować "pełne zdolności niezbędne do bezpiecznej jazdy".
Instytut Transportu Samochodowego wskazał, że zgodnie z zaleceniami ekspertów międzynarodowych system szkolenia kierowców powinien umożliwiać kształtowanie świadomości ryzyka poprzez indywidualne doświadczenie, skuteczną naukę bezpiecznych zachowań na drodze, kształtowanie indywidualnej motywacji kierowcy i społecznej odpowiedzialności, a także nabycie niezbędnego doświadczenia przed uzyskaniem prawa jazdy i nadzór nad niedoświadczonym kierowcą w czasie dwóch pierwszych lat kierowania pojazdem.
Eksperci zaznaczyli, że skuteczny model szkolenia kierowców powinien być maksymalnie wydłużony oraz powinien umożliwiać rozpoczęcie nauki jak najwcześniej i - przed uzyskaniem prawa jazdy - obejmować obowiązkowe szkolenie w ośrodkach szkolenia kierowców, a także - jako nieobowiązkowe szkolenie - jazdy z osobą towarzysząca w pierwszym okresie samodzielnych jazd. Wskazano również na potrzebę wprowadzenia prawa jazdy na próbę i nadzór nad młodym kierowcą po otrzymaniu uprawnienia, a także na wprowadzenie dalszych szkoleń po upływie 4-6 miesięcy posiadania prawa jazdy.
Najczęstsze błędy na egzaminie teoretycznym
Eksperci przeanalizowali również pilotażowo błędy popełniane na egzaminach teoretycznych. Na podstawie przebadanych 219 808 błędów stwierdzono, że kandydaci na kierowców najwięcej błędów popełniają w sekcji testu dotyczącej prędkości, jednak skala tego to 10 proc. zdających. 7 proc. błędów dotyczy czynników bezpieczeństwa związanych z pojazdem, bagażem i pasażerami. Z kolei 5 proc. błędów związana jest z brakiem wiedzy na temat techniki kierowania i wyprzedzania, a 3 proc. błędów dotyczy zasad ruchu drogowego, w tym znaków i sygnałów drogowych i zasad ruchu na skrzyżowaniach. 3 proc. błędów dotyczy natomiast zasady zachowania wobec pieszych, a 2 proc. błędów zachowania na przejazdach kolejowych i tramwajowych, czy wpływu alkoholu i podobnie działających środków na organizm kierowcy
