To najciekawsza miejscowość turystyczna w Łódzkiem. Nazywana jest "drugim Belwederem"

To najciekawsza miejscowość turystyczna w Łódzkiem. Jest nazywana "drugim Belwederem"

Historia Spały sięga średniowiecza, gdy Puszcza Pilicka była ulubionym miejscem polowań królów, takich jak Władysław Herman czy Kazimierz Wielki. Jednak dopiero w XIX wieku miejscowość zyskała na znaczeniu, gdy car Aleksander III wybrał ją na swoją letnią rezydencję myśliwską. W 1885 roku wzniesiono tu drewniany pałacyk otoczony zabudowaniami dla gości i służby. Rezydencja była tak ważna, że wstęp do lasów był zabroniony, a teren strzegła sotnia kozacka.

Po odzyskaniu niepodległości Spała stała się letnią rezydencją prezydentów RP. Stanisław Wojciechowski zainicjował budowę drewnianego kościółka w stylu zakopiańskim, który do dziś zachwyca swoją architekturą. Ignacy Mościcki, zafascynowany urokami Spały, spędzał tu wiele czasu, organizując polowania i przyjmując zagranicznych gości. W tym między innymi szefa MSZ III Rzeszy Joachima von Ribbentropa i marszałka Hermana Goeringa. To właśnie oni sprowadził do Spały żeliwny posąg żubra, który stał się symbolem miejscowości. I to właśnie w jego czasach letnią rezydencję zaczęto nazywać "drugim Belwederem".

Dożynki Prezydenckie w Spale zainicjował Ignacy Mościcki

W 1927 roku Mościcki zainicjował Dożynki Prezydenckie, które przyciągały tysiące gości z całej Polski. Dla potrzeb uroczystości wybudowano stadion mogący pomieścić ponad 10 tysięcy widzów. W miejscowości organizowano także wyścigi samochodowe i spartakiady.

Podczas II wojny światowej Spała została zajęta przez niemieckie wojska. Pałacyk myśliwski został splądrowany i spalony.

Po wojnie miejscowość przekształcono w ośrodek wczasów pracowniczych, a w latach 80. utworzono tam Dom Pamięci Walki i Męczeństwa Leśników i Drzewiarzy Polskich. Spała stała się również miejscem przygotowań sportowców – powstał tam Centralny Ośrodek Sportu, gdzie do dzisiaj trenują olimpijczycy. W 2000 r. tradycję dożynek prezydenckich przywrócił Aleksander Kwaśniewski, ale od 2020 roku wydarzenie organizowano w Warszawie. W 2024 roku, po 4 latach przerwy, impreza powróciła do Spały.

Dziś urokliwa miejscowość turystyczna zachwyca nie tylko historią, ale i przyrodą. Spacerując po jej uliczkach, można podziwiać zabytkową wieżę ciśnień, posąg żubra czy drewniany kościółek. Po letniej rezydencji prezydenckiej zostały tylko fundamenty, ale co jakiś czas odżywa pomysł odbudowy. W okolicy warto odwiedzić schron kolejowy w Konewce z czasów II wojny światowej.