To jedna z najstarszych miejscowości w Łódzkiem. Otrzymała prawa miejskie w XIII wieku

To jedno z najstarszych miast w Łódzkiem

24 kwietnia 1274 roku. Tę datę powinien znać każdy miłośnik regionu, który interesuje się historią miast. To właśnie wtedy, książę Leszek Czarny nadał Lutomierskowi prawa miejskie. Akt wystawiony na piśmie uczynił z niewielkiej osady jedno z najstarszych miast w województwie łódzkim. W czasach, gdy tereny dzisiejszej Łodzi były porośnięte lasem, w Lutomiersku działał cech sukienników i pobierano myto na brodzie przez Ner.

Nazwa miejscowości pochodzi prawdopodobnie od Lutomira – słowiańskiego właściciela lub założyciela grodu, choć do dzisiaj nie wiadomo, czy istniał naprawdę. Wiadomo jednak, że osada leżąca na skrzyżowaniu szlaków handlowych tętniła życiem. Już w XV wieku miała prawo do dwóch jarmarków rocznie i tygodniowego targu. Lutomiersk nie miał jednak łatwego losu. Pożary niszczyły go z brutalną regularnością – największe miały miejsce w 1530, 1697 oraz 1793 roku i niemal zmiotły miasto z powierzchni ziemi. Mimo trudnych losów Lutomiersk rozwijał się. W XVII wieku na gruzach średniowiecznego zamku wyrosły mury klasztoru reformatów. W czasach rozbiorów zakonnicy pomagali konspiratorom, dlatego w 1864 roku klasztor skasowano, gdy wyszło na jaw, że w klasztornych piwnicach ukrywano powstańców. Niedługo później Lutomiersk – jak wiele innych polskich miasteczek – stracił prawa miejskie.

Niezwykła historia dawnego klasztoru w Lutomiersku

Zakonnicy mogli jednak pozostać w budynku. Po śmierci ostatniego reformata w 1900 roku, klasztor wystawiono na licytację. Nabyła go gmina Lutomiersk, która przekazała zabudowania diecezji kujawsko-kaliskiej.

Tragiczny rozdział w historii obiektu przyniósł rok 1914 – podczas I wojny światowej klasztor spłonął. W 1925 roku kompleks trafił w ręce salezjanów, którzy rozpoczęli jego odbudowę. Przez kolejne dekady pełnił różne funkcje – od domu dziecka i zakładu wychowawczego, po dom rekolekcyjny i ośrodek formacyjny dla młodych duchownych w latach 50. i 60. XX wieku.

W 1996 roku w murach klasztoru zainaugurowała działalność Salezjańska Szkoła Muzyczna. Kościół, który przetrwał liczne dziejowe zawirowania, jest dzisiaj murowaną, jednonawową świątynią o orientowanym układzie. Wnętrze nakrywa kolebkowe sklepienie, a chór muzyczny wspiera się na arkadach.

- Wystrój kościoła pochodzi z początku dwudziestego wieku. Praktycznie żadne elementy z siedemnastego wieku nie przetrwały, zostały zniszczone – mówi ksiądz Krzysztof Dąbrowski, dyrektor wspólnoty salezjańskiej w Lutomiersku.

Najcenniejszym elementem w kościele jest ołtarz główny, który pochodzi z 1925 roku. W centrum ołtarza znajduje się drewniany krzyż, na tle Jerozolimy. Panorama miasta wykonana jest ze srebra. W zakrystii zachowały się cenne elementy dawnego wyposażenia: rokokowe szafy oraz komoda z XVIII wieku. Dawny klasztor to jedna z największych atrakcji w Lutomiersku.

Co istotne, 1 stycznia 2022 roku Lutomiersk – po 152 latach – odzyskał prawa miejskie.