Powrót z kosmosu to dla astronautów nie tylko radość z ponownego zobaczenia bliskich, ale i ogromne ryzyko. Dr Tomasz Barciński z Centrum Badań Kosmicznych PAN w rozmowie z PAP podkreśla, że to właśnie lądowanie kapsuły jest najniebezpieczniejszym momentem całej misji. Dlaczego?
Kapsuła jak meteor? Temperatura sięga tysięcy stopni!
Wyobraź sobie meteor pędzący przez atmosferę – tak w skrócie wygląda powrót kapsuły na Ziemię. Dr Barciński tłumaczy, że kluczowy jest kąt wejścia w atmosferę.
"Jeśli kąt będzie zbyt łagodny, kapsuła odbije się od atmosfery, trochę jak kamyk rzucony na wodę. Dużo bardziej niebezpieczny jest lot zbyt stromy. Wtedy bowiem kapsuła rozgrzeje się tak bardzo, że po prostu spłonie" – wyjaśnia ekspert.
A temperatura? Ta sięga nawet 2 tysięcy stopni Celsjusza! Kapsuła pędząc przez atmosferę spręża powietrze, które zamienia się w plazmę. Dlatego tak ważna jest specjalna osłona termiczna.
Cisza radiowa – nerwowy moment dla kontroli naziemnej
Ekstremalna temperatura to nie jedyny problem. Jonizacja powietrza zakłóca komunikację radiową.
"Przez pewną część lotu mamy więc do czynienia z ciszą radiową. To bardzo nerwowy okres dla obsługi naziemnej – wszyscy czekają na pierwsze dostępne informacje o statusie pojazdu" – mówi dr Barciński.
Powrót z ISS. Gdzie i kiedy wyląduje Sławosz Uznański-Wiśniewski?
Plan zakłada lądowanie kapsuły na Oceanie Spokojnym u wybrzeży Kalifornii. Co jeśli coś pójdzie nie tak?
"Jednak nawet jeśli nie wyląduje na wodzie, a na przykład w dżungli czy w górach, nic jej się nie stanie. Astronauci są też przeszkoleni do przetrwania w różnych warunkach, a odpowiedni zespół szybko ich podejmie" – uspokaja ekspert.
Na szczęście powroty astronautów są doskonale dopracowane i od dekad odbywają się bezpiecznie.
"Ta technologia jest już doskonale znana. Całą procedurę obsługują automaty, a gdyby z jakiegoś powodu zawiodły, astronauci są przeszkoleni, aby przeprowadzić lądowanie ręcznie" – dodaje dr Barciński.
Powitanie Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego w Europie planowane jest nie wcześniej niż 14 lipca 2025 roku.
Powrót do ziemskiej grawitacji
Po powrocie na Ziemię astronauci muszą ponownie przystosować się do ziemskiej grawitacji. Nawet krótki pobyt w kosmosie wpływa na organizm.
"Można zauważyć pewne zmiany w ich organizmach, na przykład pewne opuchnięcie twarzy. To wynik z nagromadzenia się wody w okolicach głowy. Mikrograwitacja działa silnie na różne układy organizmu, nawet na pracę pojedynczych komórek" – podsumowuje dr Barciński.
