O 75 proc. zdrożały jaja w transakcjach hurtowych od września do połowy grudnia 2022 r. - informowała Krajowa Izba Producentów Drobiu i Pasz (KIPDiP). Zgodnie z prowadzonym przez organizację monitoringiem cenowym w trzecim tygodniu sierpnia 2022 za klatkowe jajo klasy M (średnie) płacono w skupie 40 groszy. Takie samo jajo w trzecim tygodniu grudnia kosztowało już 70 groszy.
Według ekspertów powodem gwałtownych zwyżek cen jaj jest ograniczenie pogłowia kur w Polsce, Europie oraz na świecie.
- Zgodnie z naszymi szacunkami potencjał produkcyjny w Polsce jest obecnie niższy o ponad 24 proc. niż przed rokiem. Jeszcze gorzej sytuacja wygląda w innych krajach. Nasze obliczenia pokazują, że - przykładowo - w Niemczech kur nieśnych jest teraz mniej o ok. 50 proc. niż rok temu o tej porze, a we Włoszech o 42 proc. – podkreślał dyrektor ds. analiz KIPDiP Mariusz Szymyślik.
Wśród powodów drastycznego zmniejszenia pogłowia kur specjalista wymienił: wysokie ceny pasz, wzrost cen energii, grypę ptaków oraz wojnę w Ukrainie, która jest jednym z czołowych producentów jaj na świecie.
W związku z szalejącymi cenami jaj rośnie popyt na ich roślinne zamienniki. Na rynku od dawna są obecne produkty, którymi można zastąpić jajka w przepisach, na przykład nasiona chia, mąka z tapioki czy aquafaba (woda z ciecierzycy). Pojawiają się także nowości, bardziej zbliżone do tradycyjnych jaj. Polski start-up myEgg opracował roślinne jajka w płynie na bazie nasion konopi i białka grochu. Produkt można z powodzeniem wykorzystać nie tylko do wypieków, ale także do przygotowania jajecznicy.
Portal Business Insider rozmawiał z założyciel start-upu, Arkiem Kleszczem, który zapowiedział, że produkt myEgg pojawia się na rynku jeszcze w lutym 2023 roku.
- Nasze roślinne jajka mają trafić do klientów indywidualnych, w dalszej perspektywie nie tylko w Polsce, ale i w Europie. Zakładamy, że myEgg świetnie odnajdzie się też w branży HoReCa i w przemyśle. Na rynku europejskim pojawiają się podobne produkty, w Stanach z sukcesami działa już Just Egg, jednak wierzymy, że nasz produkt w dalszym ciągu jest konkurencyjny - powiedział BI Arek Kleszcz.
Początkowo roślinne jaja w płynie mają być sprzedawane przez internet oraz w kilku marketach sieci SPAR. Jednak w marcu mają trafić do kolejnych sieci spożywczych.
Ciekawą alternatywą dla jajek jest produkt, nad którym pracuje niemiecki Instytut Fraunhofera. Ma to być wegańskie jajko w skorupce wyprodukowane na bazie batatów oraz alg. Skorupka natomiast ma być wykonana z bioplastiku oraz limonki. Produkt "Bettr Egg" nie jest jeszcze dostępny na rynku.