Osoby, które przechodziły na emeryturę w tych latach otrzymywały niższe świadczenia
Powraca temat emerytur czerwcowych. W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów pojawił się projekt ustawy o ustaleniu wysokości emerytur i rent rodzinnych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznanych w czerwcu w latach 2009-2019.
Przypomnijmy, że reforma emerytalna z 1999 roku wprowadziła nowy algorytm wymiaru emerytury dla ubezpieczonych urodzonych po 1948 r. Zgodnie z nim świadczenie osoby przechodzącej na emeryturę w czerwcu w latach 2009-2019, obliczane z zastosowaniem tzw. nowych zasad, było zwykle niższe od świadczenia tej osoby, gdyby przeszła na emeryturę w kwietniu lub maju danego roku. Dlaczego? Jak tłumaczy ministerstwo rodziny, wynikało to stąd, że suma wskaźników waloryzacji kwartalnej, którymi zostały objęte składki emerytalne oraz kapitał początkowy przy przejściu na emeryturę w kwietniu lub maju, jest zazwyczaj wyższa od wskaźnika waloryzacji rocznej, który stosuje się przy ustalaniu emerytury w czerwcu danego roku.
- W przypadku ustalania emerytury w czerwcu danego roku, kwoty poddane ostatniej waloryzacji rocznej nie mogą podlegać dodatkowym waloryzacjom kwartalnym, gdyż zostały już zwaloryzowane rocznie za poprzedni rok od dnia 1 czerwca bieżącego roku. Natomiast, ze względu na fakt, że wskaźniki waloryzacji kwartalnej składek zewidencjonowanych na koncie za pierwszy kwartał danego roku są nieproporcjonalnie wysokie zarówno w porównaniu do wskaźników za inne kwartały, jak i w porównaniu do wskaźników cen towarów i usług konsumpcyjnych oraz do wskaźników nominalnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia oraz są duże wyższe niż wskaźniki waloryzacji składek za cały dany rok, wysokość emerytur przyznanych w czerwcu jest niższa od przyznanych w innych miesiącach – czytamy w projekcie ustawy.
ZUS na nowo przeliczy emerytury przyznawane w tych latach
W 2020 roku sprawa tzw. emerytur czerwcowych została doraźnie rozwiązana za sprawą „ustawy covidowej”. Zapisano tam, że „w przypadku ustalania wysokości emerytury w czerwcu 2020 r., waloryzacji składek stanowiących podstawę obliczenia emerytury dokonuje się w taki sam sposób, jak przy ustalaniu wysokości emerytury w maju 2020 r., jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego”. Następnie w 2021 roku kwestia została uregulowana na stałe za pomocą nowej ustawy, ale zmiany dotyczyły emerytur i rent przyznanych w czerwcu 2021 r. i w latach następnych. Ustawodawcy nie wprowadzili tam regulacji, które dawałyby możliwość ustalenia na nowo wysokości emerytury osobom, którym już ustalono wysokość emerytury w czerwcu w latach poprzednich (lata 2009-2019). Teraz ma się to zmienić.
- W przypadku osoby, której przyznano emeryturę lub rentę rodzinną w czerwcu w latach 2009-2019, jej emerytura lub renta rodzinna, na jej wniosek złożony do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, podlegałaby ponownemu ustaleniu wysokości – czytamy w projekcie ustawy. - Oznacza to, że ZUS ponownie ustali wysokość świadczenia w dacie jego przyznania z zastosowaniem rozwiązania, że waloryzacji składek dokonuje się w taki sam sposób jak przy ustalaniu wysokości emerytury w maju danego roku, jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego. Emerytura lub renta rodzinna w nowej wysokości, uwzględniającej wyżej opisane obliczenie, przysługiwałaby od miesiąca złożenia wniosku do ZUS.
Co istotne, projekt ustawy jest echem głośnego wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który orzekł ponad rok temu, że sposób obliczania wysokości emerytur czerwcowych jest niezgodny z konstytucją.
W projekcie ustawy zapisano, że świadczeniobiorca będzie mógł złożyć wniosek o ponowne przeliczenie emerytury w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Proponowany termin wejścia w życie to 1 czerwca 2025 r.
Zobacz też: Pacjentów łódzkiego hospicjum odwiedzają czworonogi