Jedyna polska aktorka nominowana do Oscara będzie miała swoją gwiazdę w Łódzkiej Alei Gwiazd

We wtorek (7 maja) w Łódzkiej Alei Gwiazd na ul. Piotrkowskiej odsłonięta zostanie gwiazda Idy Kamińskiej – aktorki, reżyserki oraz dyrektorki Teatru Żydowskiego. Zmarła w 1980 roku aktorka była jedną z najwybitniejszych przedstawicielek teatru jidysz i jedyną Polką nominowaną do Oscara za pierwszoplanową rolę kobiecą.

Ida Kamińska urodziła się 4 września 1899 r. w Odessie. Była córką aktorki Ester Rachel Kamińskiej oraz aktora i reżysera Abrahama Izaaka Kamińskiego. Na scenie pojawiła się już w wieku 6 lat w sztuce „Matka” Dawida Pińskiego. W wieku 13 lat zadebiutowała zaś w filmie, grając w „Mirełe Efros” u boku matki, ojca i siostry Reginy. W 1918 r. wyszła za mąż za aktora i reżysera Zygmunta Turkowa, z którym założyła Warszawski Żydowski Teatr Artystyczny. Kamińska występowała w teatrze (także na scenach w Belgii i Francji), reżyserowała oraz tłumaczyła sztuki. Po rozpadzie Warszawskiego Żydowskiego Teatru Artystycznego, założyła własny zespół, który od 1937 r. miał siedzibę w warszawskim Teatrze Nowości.

Po wojnie, którą spędziła we Lwowie, Kirgistanie i Moskwie, Ida Kamińska wróciła do Polski. W 1948 r. została dyrektorem Teatru Żydowskiego w Łodzi. Mieszkała wówczas przy ul. Jaracza 22. W 1955 r. stanęła na czele Państwowego Teatru Żydowskiego w Warszawie.

W 1965 roku zagrała w czechosłowackim filmie „Sklep przy głównej ulicy”, który okazał się jej największym sukcesem kinowym. Rola Rozalii Lautmannovej przyniosła Kamińskiej wyróżnienie specjalne na festiwalu w Cannes, nominację do Złotego Globu w kategorii najlepsza aktorka w dramacie oraz nominację do Oscara dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej. Statuetkę otrzymała wówczas Elizabeth Taylor za rolę „Kto się boi Virginii Woolf?”. „Sklep przy głównej ulicy” został natomiast nagrodzony Oscarem za najlepszy film nieanglojęzyczny.

Ida Kamińska wystąpiła łącznie w ponad 120 rolach, wyreżyserowała 65 przedstawień oraz przetłumaczyła na język jidysz blisko 60 sztuk. Zmarła 21 maja 1980 roku w Nowym Jorku, do którego przeniosła się po antysemickiej nagonce w 1968 roku.

Odsłonięcie gwiazdy Idy Kamińskiej w Łódzkiej Alei Gwiazd to początek obchodów 125. rocznicy urodzin aktorki, zaplanowanych przez Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce do jesieni, a których zwieńczeniem ma być spektakl teatralny. W dniu odsłonięcia gwiazdy odbędzie się pokaz filmu „Sklep przy głównej ulicy”, który poprzedzi rozmowa z Arturem Hofmanem, prezesem TSKŻ oraz aktorem i reżyserem, który swoją karierę rozpoczynał w Teatrze Żydowskim.

Gwiazda Idy Kamińskiej będzie 99. gwiazdą w Łódzkiej Alei Gwiazd. Aleja na ul. Piotrkowskiej w Łodzi wzorowana jest na hollywoodzkiej Walk of Fame. Inicjatorem jej powstania był Jan Machulski, a projekt gwiazdy stworzył Andrzej Pągowski. Pierwsza gwiazda została wmurowana 28 maja 1998 r. i była poświęcona aktorowi Andrzejowi Sewerynowi.